‘Zelfstandige medewerkers zijn proactiever’ Gemiddelde levensverwachting neemt toe Andere samenlevingsvormen, bevolkingsgroei, meer vrouwen die werken: allemaal factoren die de toekomstige arbeidsmarkt beïnvloeden. En de belangrijkste van allemaal: vergrijzing. ‘Die gaat verder dan we denken’, zegt Aukje Nauta. ‘Onze gemiddelde levensverwachting is twee keer zo hoog als honderd jaar geleden, onder meer door hygiëne en continue medische innovaties. De huidige AOW-leeftijd past daar niet meer bij. Steeds meer ouderen doen vrijwilligerswerk, omdat ze nog fit zijn en iets willen doen. Dat komt veel voor in de opvang van kinderen en het welzijnswerk. In sommige kringen heet dat ‘verdringing van werknemers door vrijwilligers’. Vooral vakorganisaties staan op hun achterste benen. Maar ze kunnen de nieuwe situatie beter omarmen. Door de hogere AOW-leeftijd en de toenemende automatisering kunnen we in de toekomst misschien niet meer iedereen aan het werk houden. Misschien moeten we het concept werk opnieuw uitvinden. Het hoeft niet altijd ‘loon in ruil voor arbeid’ te zijn. Het gaat erom dat iedereen actief bijdraagt aan de samenleving, of dat nu in de vorm van betaald werk of anderszins is. Een bijkomende complicatie van de vergrijzing is dat het aantal kinderen daalt en dat heeft weer effect op de vraag naar kinderopvang, peuterwerk, het onderwijs en mogelijk het aantal jongeren in de jeugdzorg. Ook neemt de potentiële instroom in het relevante beroepsonderwijs op de langere termijn af.’ Trend: medewerker over werk, ontwikkeling en arbeidsvoorwaarden, afgestemd op veranderende behoeften in de diverse levensfases. Een zelfgekozen, actieve inrichting van werk, leren, zorgen en ontspannen komt tegemoet aan de behoefte tot autonomie. Zo’n afspraak zorgt ook voor meer gelijkwaardigheid tussen werkgever en werknemer. Zelfstandige medewerkers zijn proactiever. Nu zijn arbeidsrelaties nog heel hiërarchisch ingericht, met als gevolg dat sommige werknemers aangeleerde hulpeloosheid etaleren. ‘Mijn baas moet voor mij zorgen’, is de onderliggende gedachte. De toekomst vraagt om een actievere houding, van zowel de werkgever als de werknemer.’ Van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’ ‘Mensen staan voor de uitdaging opnieuw te definiëren wat ze Maak individuele werkafspraken ‘Het is belangrijk om medewerkers meer regie te geven op Boodschap: hun loopbaan en leven. Maatwerk in arbeidsrelaties heeft de toekomst. Bijvoorbeeld door een individuele afspraak per zelf kunnen doen om krachtiger te blijven, en wat ze uitbesteden aan professionals. En professionals moeten verder kijken dan: o jee, houden we wel werk? Zeker in deze branches kunnen ze de kracht hebben zichzelf overbodig te maken, want ze zijn er voor de ontwikkeling van de cliënt: jong of oud. Ze zijn er niet om de cliënt afhankelijk te maken, maar juist onafhankelijk. Stel, het lukt een medewerker om het netwerk van een cliënt zo te mobiliseren dat hij zich veel beter zelf kan redden. Dan heeft de medewerker zodanige skills laten zien dat hij die elders ook kunt inzetten. Daar haalt hij zelf waarschijnlijk ook veel meer voldoening uit. Organisaties zouden voortdurend met hun medewerkers in gesprek moeten zijn en hen alle ruimte geven om mee te denken over manieren om de cliënt zo sterk mogelijk te maken. Maar ook hoe ze zichzelf zo kunnen ont wikkelen dat ze altijd weer ander werk kunnen vinden. Dan gaat het om competentieontwikkeling in hun eigen vakgebied, maar ook daarbuiten. Het is aan organisaties om dat te facili teren. Zelfs stimuleren.’ Trend: Jeugdzorg 15 Pagina 14
Pagina 16Scoor meer met een webwinkel in uw relatiemagazines. Velen gingen u voor en publiceerden weekbladen online.
FCB Magazine Jeugdzorg januari 2015 Lees publicatie 10437Home